L’immoraliste d’André Gide, éloge ou critique?

Type de document : Recherches

Auteur

MA ès-lettres, Université Shahid Chamran

Résumé

L'idéologie développée dans L'immoraliste de Gide est basée sur la sensualité. Alternance de l'ivresse sensuelle et d'un certain puritanisme caractérise cette œuvre qui célèbre la joie de la convalescence et le monde des couleurs, des parfums et du corps peu à peu retrouvé. En écrivant L'immoraliste, il surprend le public de son temps afin de les inviter à réfléchir sur la morale. Par ses contraintes, la morale diminue naturellement la liberté individuelle. Mais comment la liberté est-elle conçue par le héros du roman, Michel ? Pourquoi celui-ci est un immoraliste ? Les causes personnelles et non personnelles de cette immoralité sont considérables. Quant aux relations entre la liberté et l’immoralité, dans le cas de Michel ce n'est pas la liberté qui est souhaitée mais c'est plutôt l'anarchie. En effet, dans L'immoraliste, Gide fait une critique latente de l'anarchie. Et par là son œuvre est plutôt un livre "avertisseur".

Mots clés


Titre d’article [Persian]

رمان «اخلاق ستیز» اثر آندره ژید، ستایش یا انتقاد؟

Auteur [Persian]

  • سارا رئیس پور
کارشناس ارشد زبان و ادبیات فرانسه از دانشگاه شهید چمران اهواز
Résumé [Persian]

آندره ژید، نویسنده‌ی فرانسوی در قرن بیستم، با نوشتن رمان اخلاق ستیز خوانندگان زمان خود را دچار حیرت کرد و بدین وسیله آن­ها را واداشت تا به موضوع اخلاق بیندیشند. اخلاق، به واسطـه‌ی محدودیـت­هایی که به فرد تحمیـل می‌کنـد، طبـعاً از آزادی فردی می‌کاهد؛ امّا در ارتباط با شخصیت اصلی رمان، که میشل نام دارد، آزادی از نظر او چیست ؟ وی چه استنباطی از این مفهوم در ذهن دارد ؟ به­رغم آن که او در­ ظاهر جویای آزادی مشروع می­باشد، ولی طی حوادث با عملکرد خود نشان می­دهد که از استفاده از ا­ین آزادی ناتوان است. اگر وی اخلاق ستیز است، علل شخصی و غیرشخصی اخلاق ستیزی وی از یک سو ناشی از تمایلات غریزی او، و از دیگر سو حاصل آموزش‌های فلسفی شخصیت دیگر رمان می‌باشد که "منالک" نامیده می‌شود و نمادی است از فلاسفه‌ یی­ همچون نیچه، که ­بر­اندیشه‌ی نویسنده تأثیر گذاشته­اند. با توجه به اخلاق ستیزی میشل، ارتباط بین دو مفهوم آزادی و اخلاق ازدیدگاه وی قابل توجه است زیرا آنچه میشل می‌جوید آزادی نیست بلکه هرج و مرج است. در واقع آندره ژید با نگارش این اثر، هرج ومرج طلبی را به طور ضمنی مورد انتقاد قرارداده است و اثرش به همین دلیل کتابی است هشدار دهنده.

Mots clés [Persian]

  • آندره ژید
  • اخلاق ستیز
  • آزادی
  • طبیعت
  • خوشبختی
Aron, R. sous la dir. ; Encyclopaedia Universalis; Encyclopaedia Universalis France S.A. 1976
Chevallier, C-A. ; L'immoraliste ; André Gide, Paris, Nathan, 1996, 128p
Dubois, J. ; Dictionnaire de la langue française, Lexis; Paris, Larousse, 1987
Gide, A. ;  L'immoraliste ; Paris, Mercure de France, 1902, 187p
Lichtenberger, H. ; La Philosophie de Nietzsche ; Alcan, 1898, 187p
Robert, P. ; Dictionnaire alphabétique et analogique de la langue française ; Paris, Le Robert, 1981
Thierry, J.J. ; André Gide ; Paris, Gallimard, 1962, 251p
Woodcock, G. ; L'anarchisme ; trad. persane par H. Abdollahi, Téhéran, Moïne, 1368 (de l'hégire), 672p