«Les Trois Mousquetaires », une traduction en état de transition

Type de document : Traduction

Auteurs

1 Doctorant, Université Azad Islamique

2 Maître-assistant, Université Azad Islamique de Téhéran

Résumé

Mohammad Tâher Mirza Eskandari est l’un des traducteurs des dernières années du règne de Nasser-ed Din Chah et des premières années de celui de Mozaffar-ed Din Chah. Jusqu’avant l’établissement de la Constitution en Iran la traduction des œuvres d’Alexandre Dumas était le monopole de Mohammad Tâher Mirza. Ses compétences scientifiques et littéraires faisaient que le monarque, son héritier du trône et la cour royale lui proposaient de traduire les œuvres de cet écrivain ; à cette époque-là ce genre romanesque plaisait beaucoup au Roi et à la famille royale. Autant que nous sachions Le Comte de Monte-Cristo, La Reine Margo, Louis XIV et son siècle, Les Trois Mousquetaires, et Vingt ans après font partie des œuvres qu’il a traduites de cet écrivain.
La traduction de Mohammad Tâher Mirza est en effet le chaînon intermédiaire entre la traduction pré-constitutionnelle et post-constitutionnelle ; c''''''''est-à-dire des éléments constituant la traduction persanisée de ses prédécesseurs, le traducteur garde quelques-uns, mais en contrepartie, il les dépasse en s’orientant vers une prose relativement moderne ; c’est ce que nous essaierons de montrer dans les pages ci-après, en étudiant une de ses meilleures traductions, Les Trois Mousquetaires.

Mots clés

Sujets principaux

Titre d’article [Persian]

« سه تفنگدار»، ترجمه‌ای در حال گذار

Auteurs [Persian]

  • امیر سعید شهرتاش 1
  • غلامرضا ذات علیان 2
1 ادبیات فرانسه
2 استادیار دانشگاه آزاد تهران
Résumé [Persian]

محمد طاهر میرزا یکی از مترجمان اواخر عصر ناصری و اوائل عصر مظفری است. تا پیش از استقرار مشروطیت در ایران ترجمۀ آثار الکساندر دوما یکسره در انحصار محمد طاهر میرزا بود. توانایی­هایی که او از حیث علم و ادب در خود فراهم آورده بود موجب می­شد تا ناصر­الدین شاه و پس از او پسرش مظفر­الدین شاه و نیز درباریان ترجمۀ آثار الکساندر دوما را به او سفارش دهند. تا آنجا که می­دانیم کنتِ مونت کریستو، ملکه مارگو، لویی چهارده و قرن و عصرش، سه تفنگدار و بیست سال بعد از آثاری است که او از این نویسنده ترجمه کرده است. در این مقاله با انتخاب یکی از بهترین ترجمه­های این مترجم، سه تفنگدار، بر آنیم تا ویژگی­های ترجمۀ وی را بررسی کنیم و نشان دهیم که ترجمۀ او حلقه­ایست واسط میان ترجمه­های پیش از مشروطیت و ترجمه­های پس از مشروطیت. بدین معنا که ترجمۀ محمد طاهر میرزا، از عناصری که به ترجمۀ مترجمان پیش از او رنگ و بوی فارسی بخشیده است چند­تایی را حفظ می­کند اما در عین حال از آن­ها فراتر می­رود و به سوی نثری نسبتاً مدرن جهت می­گیرد.

Mots clés [Persian]

  • تعبیرات کهنه
  • نثر کهنه/نثر کهنه‌گرا
  • نثر نو/نثرمعاصر
  • حشو
  • تلمیح
  • وامگیری‌ها/واژه‌های دخیل

Fichiers

Partager

Exporter la citation

Statistiques