Le silence du traducteur

Type de document : Recherches

Auteur

Université Bou Ali Sina

Résumé

En dépit de son caractère second, clos et limité, l’activité du traducteur peut se définir à partir de la même double tâche que Gérard Genette assignait à l’écrivain, mais aussi au critique littéraire : écrire, se taire. Le silence du traducteur et de l’œuvre traduite se donnerait, dès lors, le même type d’explications que le silence de la littérature, considérée, depuis deux siècles, comme un discours « pétrifié », non communicatif, non communicationnel, autoréférentiel, autoréflexif. Ce « mutisme » est le lieu où la théorie de la traduction, telle qu’elle est reçue du romantisme allemand, de Schleiermacher, et rediscutée par Rudolf Pannwitz, puis par Walter Benjamin, rejoint la voix dominante de la théorie littéraire de la seconde moitié du XXe siècle.
Si ce n'est pas en écrivant que le traducteur peut affirmer son statut d'écrivain, ce statut serait-il déductible du "silence" de l'œuvre traduite? Voilà la question qui meut cette réflexion.

Mots clés

Sujets principaux

Titre d’article [Persian]

سکوت مترجم

Auteur [Persian]

  • مازیار مهیمنی
دانشگاه بوعلی سینا
Résumé [Persian]

بر اساس تعریف ژرار ژنت از نویسنده و منتقد به مثابه کارگزارانی که در عین حال می­ نویسند و سکوت می­ کنند، مترجم را نیز می­ توان، به رغم منش ثانوی، بسته و محدودِ فعالیت­اش، یک نویسنده به شمار آورد. اینک همان براهینی که از دو قرن پیش برای تشریح سکوت ادبیات به کار رفته­ اند، در مورد سکوت مترجم و اثر ترجمه شده نیز مصداق می­ یابند : گنگی، سنگ­وارگی، ارتباط­ گریزی، ارجاع به خویش و غیره. در این نقطه دو سنت نظریه­ پردازی با یکدیگر دیدار می­ کنند : از یک سو سنت نظریه­ پردازی ترجمه در آلمان از رمانتیسم و شلایرماخر تا پان­ویتز و بنیامین؛ از سوی دیگر جریان مسلط نظریه­ ی ادبی در فرانسه­ ی نیمه­ ی دوم قرن بیستم که ادبیات را جایگاهِ پاسداری از سکوت می­ داند.
اگر مترجم نتواند، از طریق نوشتن، جایگاه خود را به مثابه یک نویسنده تثبیت کند، آیا نویسنده بودن او را نمی­ توان از «سکوت» او استنتاج کرد؟ 

Mots clés [Persian]

  • مترجم
  • نویسنده
  • منتقد
  • سکوت
  • ارجاع به خویش
  • بنیامین
  • شلایرماخر

Fichiers

Partager

Exporter la citation

Statistiques