Étude de l’effet-personne à travers Le Procès-verbal et Désert de J.M.G. Le Clézio

Type de document : Recherches

Auteurs

1 Maitre-assistante à l'Université Ferdowsi de Mashhad

2 Université Ferdowsi de Mashhad

Résumé

La question de l’interaction entre le lecteur et le personnage est cruciale en toute étude en littérature fictionnelle. Pourtant, malgré l’intérêt que les chercheurs portent depuis longtemps à l’examen de cette relation, celle-ci n’a été que rarement l’objet d’une étude méthodique. C’est pour combler ce manque que Vincent Jouve propose sa théorisation sur « l’effet-personnage ». Le modèle présenté par Jouve nous permet d’analyser de près la réception du personnage et ses différents aspects dont « l’effet-personne », affichant l’être fictif comme vrai. En effet, l’illusion de vie est de telle importance aux yeux du lecteur qu’on pourrait se demander si la réussite d’une œuvre n’en provient-elle pas. C’est en partie pour mieux comprendre l’admiration esthétique suscitée par l’œuvre de Le Clézio que nous avons décidé de l’examiner à travers le prisme de l’effet-personne. A cette fin, nous délimitons notre corpus à deux romans de Le Clézio, Le Procès-verbal et Désert, appartenant chacun à une étape de la vie littéraire de l’écrivain. Par l’étude de l’effet-personne, nous tenterons de savoir si celui-ci a été affecté par l’évolution de l’écriture leclézienne ; si oui, cette évolution se présente sous quels aspects et enfin, comment le texte prépare et favorise l’illusion référentielle?

Mots clés

Sujets principaux

Titre d’article [Persian]

مطالعۀ تأثیر شخصیت به مثابۀ شخص از خلال صورت جلسه و بیابان اثر ژان-ماری گوستاو لوکلزیو

Auteurs [Persian]

  • مریم شیبانیان 1
  • بهاره ادهمی مقدم 2
1 استادیار دانشگاه فردوسی مشهد
2 دانشگاه فردوسی مشهد
Résumé [Persian]

تعامل بین خواننده و عنصر شخصیت در مطالعات مرتبط با ادبیات داستانی از اهمیت بسزایی برخوردار است. با این وجود، این رابطه، علی­رغم توجهی که مدتهاست محققین به بررسی آن نشان می­دهند، به جز در مواردی معدود مورد مطالعه‌ای روشمند قرار نگرفته است. در این میان، به منظور پر کردن این خلأ، ونسان ژوو نظریه‌ای در خصوص "تأثیر شخصیت" ارائه می‌دهد. الگوی ارائه شده توسط ژوو اجازه می‌دهد تا به بررسی دریافت خواننده از شخصیت و جنبه‌های گوناگون آن از جمله "تأثیر شخصیت به مثابۀ شخص" بپردازیم. در حقیقت، اهمیت توانایی هر اثر در ایجاد حس واقع پنداری شخصیت به حدی است که به جرأت می­توان یکی از عوامل موفقیت آن را در این امر جستجو کرد. از این چشم انداز، انتخاب اثر ژان-ماری گوستاو لوکلزیو جهت بررسی تأثیر شخصیت به مثابۀ شخص می‌تواند به فهم بهتر دلایل موفقیت چشمگیر او نزد خوانندگان کمک کند. در این تحقیق، دو رمان صورت جلسه و بیابان او که هر یک متعلق به یک مرحله از زندگی ادبی نویسنده است، مورد بررسی قرار می‌گیرند. بدین ترتیب، با مطالعۀ این بُعد از تأثیر شخصیت برآنیم تا دریابیم آیا کیفیت این اثربخشی نیز از تحول ادبی نویسنده متأثر بوده است؟ اگر بوده، این تحول به چه شکل نمایان می‌شود؟ و در آخر این که متن چگونه و با استفاده از چه تمهیدات ادبی‌ای می‌تواند زمینه‌‌ساز توهم زنده‌انگاری شخصیت نزد خواننده شود؟

Mots clés [Persian]

  • شخصیت
  • تأثیر شخصیت به مثابۀ شخص
  • توهم واقع پنداری
  • تحول
  • دریافت

Fichiers

Partager

Exporter la citation

Statistiques