La conscience du réalisme dans les représentations théâtrales contemporaines

Type de document : Recherches

Auteurs

1 Maître-assistant en Etudes théâtrales Université de Téhéran

2 Maître-assistante de langue et littérature françaises Université Ferdowsi de Mashhad

Résumé

Le réalisme théâtral n’est pas le théâtre du réel pur. Aucune réalité ne peut être représentée sur scène sans être déviée même chez les réalistes les plus virulents. Ceux qui considèrent le naturalisme comme une banalité dans l’art, cherchent un réalisme qui n’imiterait pas la réalité quotidienne mais une création consciente de la réalité, qui loin de se perdre dans une illusion de la réalité, se met encore à la critiquer. De ce fait, le réalisme conscient vise à dénoncer la réalité qui l’entoure selon les rapports de causes à effets. C’est ainsi que le réalisme d’imitation se transforme en un « réalisme conscient ». Mais comment cette conscience du réalisme se manifeste-t-elle dans le théâtre contemporain? Pour répondre à cette question, nous avons tenté d’analyser la réalité pure et la réalité consciente dans le théâtre contemporain par une approche comparatiste.

Mots clés

Sujets principaux


Titre d’article [Persian]

رئالیسم آگاه در اجراهای تئاتری معاصر

Auteurs [Persian]

  • محمد مهدی سلطانی سروستانی 1
  • زهره ناصحی 2
1 استادیار پژوهشهای نمایشی دانشگاه تهران
2 استادیار زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه فردوسی مشهد
Résumé [Persian]

واقعگرایی در تئاتر به معنای تئاترِ واقعی نیست. هیچ واقعیتی نمی تواند بدون اینکه تحریف شود حتی در نزد متعصب ترین رئالیست ها بر روی صحنه اجرا گردد. آنهایی که از ناتورالیسم به عنوان یک پدیده مبتذل در هنر نام می برند به دنبال شیوه ای از واقعگرایی هستند که از واقعیت روزمره تقلید نکند بلکه آگاهانه واقعیتی را بیافرینند که سوای اینکه توهمی از واقعیت را ایجاد می کند به نقد واقعیت هم بپردازد. از این رو، رئالیسم آگاه قصد دارد واقعیت پیرامونش را بر اساس ارتباط علت و معلولی نقد و افشا نماید. در این ارتباط است که رئالیسم تقلیدی به « رئالیسم آگاه » تبدیل می شود. دراین پژوهش، سعی داشته ایم به شیوۀ قیاسی، واقعیتِ خام را با واقعیتِ آگاه تحلیل نماییم. بدین منظور، پس از تلاش برای ارائه تعریفی از واقعیت و هنر واقع گرا و با معرفی نظریات مطابقت و موافقت در رئالیسم و اجراهای رئالیستی، تحول تئاتر واقع گرا از مدل سنتی تا مدرن آن را مورد مقایسه قرار داده ایم.

Mots clés [Persian]

  • واقعیت
  • واقعگرایی
  • تئاتر رئالیستی
  • رئالیسم آگاه
  • رئالیسم خام
BECKER, G.-J., Documents of Modern Literrary Realism, Princeton, Princton University Press, 1963.
BROOK, P. & CARRIERE, J.-C., The Conference of the Birds, Chicago, The Dramatic Publishing Company, 1982.
BROOK, P., There are no Sercrets, London, Methuen, 1993.
DORT, B., Théâtre réel, Essais de critique 1967-1970, Paris, Seuil, 1971.
GROTOWSKI, J., Vers un théâtre pauvre, traduction française de B. Levenson, Claude, Lausanne, L’Age d'Homme, 1971.
GRANT, D., Realism, London, Methuen, 1970.
JACQUOT, J., Réalisme et poésie au théâtre, Paris, Centre national de la recherche scientifique, 1967.
KIRCHNER, Y. & PRUVOST-BEAURAIN, J.-M. (dir.), Encyclopaedia universalis, Corpus 19, Paris, 2002.
LEVIN, H., The Gates of Horn, New York, Oxford UP, 1963.
MAUPASSANT, G., Pierre et Jean, Oeuvres, Paris, Éditions Complexe, 1888.
MENDILOW, A. A. , Time and the Novel, London, Peter Nevill, 1952.
PRIGENT, C., Une erreur de la nature, Paris, POL,1996
RANVAUD, D., «Brook's Remarkable Men«, Framework, issue 9, 1978.
SAISON, M., Les Théâtres du réel : pratiques de la représentation dans le théâtre contemporain, Paris, L’Harmattan, 1998.
SARTRE, J.-P., « Qu'est-ce-que la littérature? », in Situations II, Paris, Gallimard, 1948.
SOLTANI SARVESTANI, M.-M., Réalité stylisée dans le théâtre réaliste contemporain: effet de la stylisation sur la révolution de la mise en scène et du jeu d’acteur réaliste du XIXe siècle à nos jours, thèse de doctorat, sous la direction de Bernadette Rey-Flaud, Université d’Avignon, 2008.
STEVENS, W., Opus Posthumous, New York, Knopf, 1957.
VATTIMO, G.,  Éthique de l’interprétation, Paris, La Découverte, 1991.
WELLEK, R., »The Concept of Realism in Literary Scholarship« in Concepts of Criticism, New Haven, 1963.