Les convergences d’idées chez Victor Hugo, Šahriâr et Bahâr

Type de document : Recherches

Auteurs

1 Maître de conférences à l'Université Shahid Beheshti

2 Doctorante de la littérature française à l'Université Shahid Beheshti

Résumé

Le romantisme est un mouvement littéraire qui s'est reproduit en quelque sorte, en Iran par la connaissance de la littérature occidentale, notamment française. Sa notoriété s’est projetée sur les textes littéraires iraniens dès le début de l’époque constitutionnelle. Beaucoup de poètes iraniens ont été inspirés par les divers aspects des vers du chef de file, en particulier Mohammad Hosein Šahriâr et Malek-ol-Šoarây-e Bahâr dont les écrits font surtout écho au romantisme hugolien. La nature joue un grand rôle chez ces poètes qui s’y réfugient pour trouver tranquillité voire inspiration. Par la suite, ils se tournent vers un passé idéal qui se manifeste dans leur enfance où tout était simple ou bien dans une époque glorieuse du passé dans leur histoire. Ainsi existe-t-il toujours chez eux un désir de changer le monde, un désir de soulèvement que l’on peut voir dans leur nationalisme. L’objectif de cet article est de mettre en parallèle les poèmes de Victor Hugo, le fondateur du romantisme en France, et les poètes iraniens cités afin de souligner la réception du maître romantique en Iran tout en accentuant le genre de rapports qui s’établit entre leurs écrits et les convergences qui se dégagent de cette étude comparée.

Mots clés

Sujets principaux


Titre d’article [Persian]

همسویی ایده‌ها نزد ویکتور هوگو، شهریار و بهار

Auteurs [Persian]

  • فرزانه کریمیان 1
  • مهسا امامت جمعه 2
1 دانشیار دانشگاه شهید بهشتی
2 دانشجوی دکترا دانشگاه شهید بهشتی
Résumé [Persian]

رمانتیسم، جنبش ادبی ابتدای قرن 19، جلوهایی در ادبیات ایران دوران مشروطه به بعد پیدا می­کند. در واقع، آشنایی شعرا و نویسندگان ایران با ادبیات غرب و به ویژه ادبیات فرانسه باعث تاثیرگذاری این مکتب در سبک و سیاق ادیبان ایران می­شود و آثار آن از اوایل دوران مشروطه در متون ادبی ایرانی پدیدار می­گردد. آن­ها به طبیعت پناه می­برند تا در آن آرامش و الهام بیابند. براساس آنچه خو در اشعارشان می­گویند، طبیعت حالت روحی ایشان را منعکس می­کند. در ادامه، آن­ها به گذشته­ای آرمانی روی می­آورند که یا در سادگی دوران کودکی تبلور پیدا می­کند یا در گذشته­ای دور و پرشکوه در تاریخ کشورشان. بنابراین در آثار این شعرا میل به تغییر، قیام و انقلاب نیز وجود دارد که می­توان آن را در احساسات ملی­گرایانه آن­ها مشاهده کرد. در این مقاله سعی شده تا به روشی تطبیقی و با کنار هم قرار دادن اشعار ویکتور هوگو، شهریار و بهار و با تمرکز بر سه مضمون طبیعت، نوستالژی و احساسات ملی گرایانه، به دریافت شاعران فارسی­گو از شاعر رمانتیک فرانسوی اشاره و شباهت­ها و درونمایه‌های مشترک برجسته شود.

Mots clés [Persian]

  • رمانتیسم
  • بهار
  • شهریار
  • هوگو
  • ناسیونالیسم
  • طبیعت
  • نوستالژی
ARAGON, L., Avez-vous lu Victor Hugo ?, Paris, Les Editeurs Français Réunis, 1969.
BALAY, C., La genèse du roman persan moderne, Téhéran : Institut français de recherche en Iran, 1998.
DECOTE, G. et DUBOSCLARD, J. et al., Itinéraires Littéraires du XIXe siècle. Paris : Hatier, 1998.
GUILLEMIN, H. et all., Victor Hugo, Paris : Librairie Hachette, 1967.
HUGO, V., Les Contemplations : Nouvelle édition augmentée. Paris : Arvensa Editions, 2014.
JAUSS, H.-R., Pour une esthétique de la réception, Paris, Editions Gallimard, 1978.
LOISELEUR, A., « Le monde signé Dieu », Fabula / Les colloques, Le poème fait signe, URL: http://www.fabula.org/ colloques/document378. php, page consultée le 20 novembre 2014, 2007.
OUELLETTE. F., "Qu’est-ce que le romantisme ?" in: Liberté, volume 24, numéro 2, mars-avril 1982, pp. 68-79, URL : http://id.erudit. org/iderudit/30290ac.
PAGEAUX, D-H., La littérature générale et comparée, Paris, Armand Colin, 1994.
 
منابع فارسی
بهار، چهرزاد، دیوان اشعار بهار.تهران، انتشارات توس، جلد اول و دوم،١٣٨٠.
بهار، مهرداد، دیوان ملک الشعرای بهار، تهران، انتشارات توس، جلد اول،١٣٦٨.
جعفری، مسعود، سیر رمانتیسم در ایران، تهران، نشر مرکز، ١٣٨٦.
شهریار، محمد حسین، کلیات اشعار. تهران، انتشارات زرین، ١٣٧٦.
صدری نیا، باقر، جلوه های رمانتیسم در شعر بهار، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، سال 46، صفحات ١٤٦-١٣٣، پاییز ١٣٨٢.
علیزاده، جمشید، به همین سادگی و زیبایی، تهران، نشر مرکز،١٣٧٤.
غیبی، عبد الاحد و پور محمود، رباب، بررسی تطبیقی مضامین رمانتیسم در اشعار ابراهیم ناجی و محمد حسین شهریار، فصلنامه لسان مبین، سال دوم، دوره جدید، شماره ی چهارم، صفحات ١٤٦-١٢٣، تابستان ١٣٩٠.