1
دانشجوی دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی تهران واحد علوم و تحقیقات
2
استاد دانشگاه شهید چمران
چکیده
انسان همواره در معرض نگاه دیگران است و این شرایط دائمی او در طول زندگی است. سارتر فیلسوف اگزیستانسیالیست و مشهورترین نویسندۀ فرانسوی سدۀ بیست، برای نشاندادن این موقعیت انسانی، تئاتر را انتخاب کرده است که ما دو نمایشنامۀ درهای بسته و مگسها را از مجموعۀ آثار او انتخاب کردهایم. در این دو نمایشنامه هر فردسان (پرسناژ) سعی دارد دیگری را در مقایسه با خود مورد داوری قرار دهد. هرکدام از آنها، خودش را "دیگری" بحساب میآورد و همواره تحت نظر "دیگری" احساس میکند. سارتر نشان میدهد چگونه آزمایش و قضاوت دیگری، بوسیلۀ نگاه انجام میگیرد، هرکس میکوشد دیگری را گناهکار بنمایاند و او را محکوم کند. با توجه به نقش "دیگری"، بعنوان عامل اصلی این دو نمایشنامه، ما در این مقاله،از طریق تجزیه و تحلیل نشان دادهایم چگونه انسان مخلوق سارتر در مقابل دیگری، حضورش را در مییابد و فعال میشود، چگونه معنای واقعی وجودش را در مقابل این حضور مزاحم در مییابد؛ چگونه تمامی ابعاد زندگی انسانی، تحت این حضور دوزخی همیشه حاضر، متحول میشود، حضوری که انسان را از آن گریری نیست. ما همچنین مفاهیم قضاوت و تعهد را بعنوان یک مطالبۀ ساده حاصل آزادی، مورد مطالعه قرار دادهایم.
)